Aanleiding voor het onderzoek waren door het ministerie van VROM te ontwerpen regelgeving voor een zogenaamd ‘lokaal handvest’ bij sloop en renovatie en Kamervragen over de mogelijkheden om te onderhandelen over de verhuiskostenvergoeding in het geval van onzelfstandige woonruimten. Het onderzoek is uitgevoerd naar de huurdersinvloed op herstructurering en renovatie en naar bestaande verhuiskostenvergoedingen bij onzelfstandige woonruimten.

Het onderzoek richtte zich op de bekendheid en het gebruik van bestaand instrumentarium voor huurdersinvloed en het signaleren van knelpunten daarbij. Er zijn tien verschillende projecten onder de loep genomen: zowel herstructureringsprojecten (met sloop en nieuwbouw) als renovatieprojecten, gespreid over middelgrote en grote gemeenten. Binnen deze projecten is informatie verzameld bij gemeenten, verhuurders en huurders – zowel huurdersorganisaties als individuele huurders.

Uit het onderzoek zijn enkele knelpunten naar voren gekomen en zijn ook succesfactoren gebleken. Voorts is het dilemma beschreven, dat samenhangt met de stadia van plannen: in een vroeg stadium is het niveau abstract en de tijdshorizon ver weg, waardoor nog weinig huurders zich betrokken voelen. Daarna wordt het niveau concreter en neemt de betrokkenheid van de huurders toe, maar nemen ook de keuzemogelijkheden af door voortgeschreden plan- en besluitvorming. Hoe beter bij de inrichting van inspraak hiermee rekening wordt gehouden, des te groter is de kans dat inspraak optimaal verloopt.